دو فاکتور حیاتی و اصلی در موفقیت یک برند در دنیای تجارت مدرن امروزی، مدیریت روابط با مشتری (CRM) و مدل کسب و کار بین بنگاهی (B2B) است.کسب و کارهای B2B و B2C هر چند دارای زیرشاخههای متفاوتی هستند؛ اما مشترکات زیادی نیز با یکدیگر دارند. هماهنگی و یکپارچگی اینها منافع زیادی در پروسههای تجاری از قبیل فروش، بازاریابی، خدمترسانی به مشتریان و حمایت اطلاعاتی به همراه دارد.
صاحبان کسب و کار و دست اندرکاران آنها برای فروش، بازاریابی، سیستمسازی و هر گونه تبلیغنویسی باید یک سری نکات را در نظر داشته باشند؛ هیچ کسب و کاری مدل مخصوص به خود ندارد و انواع مدلهای کسب و کار همه در یک دستهبندی عمومی و کلی قرار میگیرند.
کسب و کارها از جهت نوع مشتری، به دو مدل تقسیم میشود:
- کسب و کارهای B2B یا بیزینس به بیزینس (Business-to-Business)
- کسب و کارههای B2C یا بیزینس به مصرفکننده (Business-to-consumer)
پیش از پرداختن به ادامهی این مقاله، باید در نظر داشته باشید که شناخت انواع مدلهای کسب و کار باعث میشود که شما بهتر بتوانید نوع کسب و کار خود را مشخص نموده و مشتریان خود را دستهبندی کنید.
بیزینس های B2C یا Business-to-Consumer
کسب و کارهای بیزینس به مصرفکننده (B2C)، به کسب و کارهایی گفته میشود که مشتریان آنها صرفاً مصرفکننده هستند و از آن محصول یا خدمت برای مصرف شخصی خود استفاده میکنند.
به عنوان مثال یک بوتیک لباس را در نظر بگیرید که مصرفکنندهها به آن مراجعه میکنند و لباس مورد علاقه خود را تهیه میکنند یا فروشگاهها و یا سوپرمارکتها که مشتریان برای تامین مایحتاج روزانه از آنها خرید میکنند.

بیزینس های B2B یا Business-to-business
کسب و کارهای B2B به کسب و کارهایی گفته میشود که مشتریان آنها خود صاحبان کسب و کار هستند و محصول یا خدمت مورد نظر خود را، نه برای مصرف شخصی خودشان؛ بلکه برای ارتقا و یا تجهیز کسب و کار خود خریداری میکنند.
برخی از شرکتهای تبلیغاتی جزو کسب و کار بیزینس در بیزینس (B2B) هستند. صاحبین کسب و کارهای دیگر برای کمپینهای تبلیغاتی خود و انواع خدمات تبلیغاتی دیگر از این شرکتها خرید میکنند.
نوع عملکرد شرکتهای طراحی وبسایت و اپلیکیشن، تولیدکنندهها و عمده فروشان پارچه و کالاهای دیگر نیز مشابه با شرکتهای تبلیغاتی است. افرادی که به شرکتها سفارش طراحی وبسایت میدهند؛ از آن برای رونق کسب و کار خود استفاده میکنند و به زبانی دیگر خود صاحبان بیزینس و ارائهدهندگان خدمت هستند.
این مثالها قابل ارجاع به مقیاس بزرگتر هم هستند. فروش محصولات یک شرکت بزرگ مانند کارخانه لاستیکسازی به شرکت بزرگ دیگری مانند کارخانه اتومبیلسازی، از جمله مدلهای B2B است. فرآیند فروش در این نوع معاملات بیشتر از فروش یک فروشنده به یک مصرفکننده است و نیاز به ملاقاتهای متعدد و تاییدات مدیران دارد.

آیا یک کسب و کار میتونه همزمان هم B2B کار کنه و هم B2C ؟
ممکن است این سوال در ذهن شما نیز شکل گرفته باشد که آیا امکان استفاده از این دو مدل همزمان وجود دارد؟ بله، بعضی بیزینسها هم در دستهبندی B2B و هم در دستهی B2C فعالیت میکنند. شاید بهترین و راحتترین مثال در این مورد، رستورانها باشند.
رستورانها در هر دو قسمت میتوانند فعالیت داشته باشند؛ دستهی اول و رایج مربوط به مشتریانی است که برای مصرف خود و سفارش غذا به رستوران مراجعه میکنند. دستهی بعدی میتوانند شرکتها و ادارات دولتی باشند که به صورت روزانه برای ناهار پرسنل خودشان از همین رستوران غذا تهیه میکنند. بنابراین امکان عملکرد توأما این دو مدل کسب و کار وجود دارد.

چرا باید تفاوت و جزئیات و نوع بیزینس های B2B و B2C بدونیم؟
کسب و کارهای نوع B2C طبیعتاً مشتریهای بیشتری نسبت به مدلهای دیگر دارد. بنابراین شما در صورت از دست دادن یک مشتری میتوانید مشتری دیگری را جایگزین کنید. البته نه به این معنی که با سرویسدهی نامناسب و عدم توجه، مشتریان خود را از دست بدهید.
از جمله دیگر تفاوتهای کسب و کار B2C نوع روش تبلیغاتی و بازاریابی است. در این نوع بیزینس شما باید به صورت ۳۶۰ درجه تبلیغ کنید و اطلاعرسانی لازم به مشتریانتان را از تمامی روشهای تبلیغاتی در دسترس انجام دهید.
یکی دیگر از مزایای کسب و کار نوع B2C داشتن توقعات کمتر مشتریان نسبت به محصول و خدمت ارائه شده است. در نتیجه بار انرژی کمتری بر دوش صاحب این کار قرار داده میشود.
درضمن باید این نکته را خاطر نشان کرد که داشتن توقعات کمتر به معنی درخواست خدمات بیکیفیت نیست و همواره باید محصولات با بالاترین استانداردها و بهترین کیفیت ارائه شوند.
در مقابل در بیزینسهای B2B که شامل مشتریان کمتری می شود؛ با از دست دادن هر مشتری به سختی میتوانیم مشتری دیگری را جایگزین آن کنیم. بنابراین این کسب و کارها به شدت نیازمند یک سیستم بازاریابی موثر است.
بهترین روش بازاریابی در این مدل کسب و کارها برگزاری جلسات حضوری برای معرفی محصولات و خدمات آن بیزینس است. از جمله روشهای دیگر برای شناخت بیشتر مشتریان از کسب و کار، یکی از بهترین و اصولیترین حالت آشنایی، از طریق نمایشگاههای مرتبطی است که صاحبان کسب و کار در آن حضور پیدا میکنند.
کسب و کارهای B2B شامل شرکای تجاری و پیمانکاران هستند که برای کسب اطلاعات بیشتر از این موضوع میتوانید در دورهی آموزشی مدیریت کسب و کار شرکت کنید و از اطلاعات مفید این دوره به خوبی بهرهمند شوید.

کسب و کارهای B2B و B2C جمع بندی کنیم.
بنابراین کسب و کارهای B2B و B2C، مشتریان متفاوت، تبلیغات و بازاریابی خاص خودشان را دارند. مشتریان کسب و کارهای B2B در واقع افرادی هستند که برای مصارف شخصی خود از شما خرید میکنند. اما مشتریان کسب و کارهای B2C افرادی هستند که برای تامین مایحتاج کسب و کارشان از شما خرید میکنند.
این تفاوت در مشتری باعث میشود که نوع سرویسدهی، بازاریابی و تبلیغاتی که میکنید با هم متفاوت باشند. بنابراین برای اینکه یک کسب و کار موفق داشته باشید باید نوع کسب و کار خودتان را بدانید و طبق آن به سیبستمسازی بپردازید.
یک پاسخ
تست