راز کسب درآمد بیشتر، در قبال کار کمتر، علمی به نام سیستمسازی است. سیستمسازی، به تمامی اقداماتی گفته میشود که برای فعالسازی، خودکارسازی و همچنین کمک به مستقل شدن یک کسب و کار انجام شود. پس در نتیجه ابزاری مناسب برای کاهش اتلاف وقت و کمک به مدیران است.
در ادامه به توضیح کامل سیستمسازی و کسب درآمد با آن خواهیم پرداخت. اما در مورد این موضوع و همچنین موضوعات مهم دیگر برای موفقیت در کسب و کار، در دورهی آموزشی مدیریت کسب و کار به صورت جامع و کاملتر بیان کردیم؛ که میتوانید در این دوره نیز شرکت کنید.
چهارمرحلهی اصلی کسب درآمد
چهار مرحلهی اصلی کسب درآمد به شرح زیر است:
- کارمندی بدین معنی است که شما درازای انجام مسئولیتهای خود در مدت زمان معلوم، حقوق دریافت میکنید.
- خویشفرمایی بدین معنی است که شما در قبال صرف وقت و داشتن تخصصهای لازم کسب درآمد میکنید.
- کارفرمایی بدین معنی است که شما در نتیجهی صرف وقت، داشتن تخصص و علم مرتبط با کار و به واسطه استخدام نیروی انسانی، کسب درآمد داشته باشید.
- طراحی و سیستمسازی کسب و کار یعنی صرفاً به واسطهی سرمایه و نیروی انسانی، یک سیستم روتین کاری طراحی کردهاید که میتوانید از آن کسب درآمد داشته باشید. اعضا و اجزای سیستم کسب و کار عبارتند از؛ 1- افراد، که مدیران ،کارکنان و تمام دستاندرکاران مؤثر بر روند کار را شامل میشود. 2- تجهیزات کاری، از قبیل هر آنچه که برای پیشبرد یک کسب و کار ضروری است. 3- همچنین محتوا و مدارک، که جنبههای مختلف کسب و کار را شرح می دهند.

کسب و کار و یا کار و کسب
در مسیر شروع کسب و کار، شاید توانایی و سرمایهی لازم برای سیستمسازی و طراحی درست کسب و کار وجود نداشته باشد. طبیعتاً باید از پله اول یعنی کارمندی، استارت کار را بزنید ولی هدف و رسالت اصلی تمام بیزینسها برای رسیدن به موفقیت و ثروت، طراحی سیستم کسب و کار است. سیستم کسب و کار این امکان را برای صاحبان بیزینس فراهم میکند تا در یک چهارچوب امن و کارآمد، کسب درآمد و پیشرفت بیشتری داشته باشند. در هر یک از چهار مرحله کسب درآمد که باشید؛ همواره باید در جهت ورود به مرحلهی بعدی گام برداشته و خود را آماده کنید.

دلیل نامگذاری کسب و کار در قبال کار و کسب در این مقاله این است که بگوییم شما در ابتدا به واسطه کارتان، درآمد کسب میکنیم و در عین حال باید کسب و کار خود را برای رسیدن به مرحلهای که کسب و سرمایه شما برای شما کار بکند، هدایت کنید.
سوپرمارکتهای کنونی مثال واقعی و عینی از این مسئله هستند که امروزه به دو دسته تقسیم میشوند.
دسته اول همان سوپرمارکتهای قدیمی هستند که از زمانهای دور مایحتاج خود را از آنها تهیه میکردیم و اکثراً توسط یک نفر یا نهایت دو نفر اداره میشدند.
صاحبین این سوپرمارکت ها به تنهایی کارهای خدماتی (نظافت مغازه)، مسئول خرید (تأمین اجناس)، انبارداری (شمارش و چینش اجناس)، فروشندگی (فروش اجناس به مشتری)، صندوقداری و حسابداری (دریافت و پرداخت مبلغ) و به طور خلاصه، صفر تا صد فرایند کسب و کار را خودشان انجام میدهند.
دسته دوم سوپرمارکتها، سوپرمارکتهای سیستمسازی شدهای مانند افق کوروش، جانبو و برندهای مشابه هستند. این دسته، با طراحی سیستم کسب و کار هدفمند، مردم را به خرید از خود ترقیب میکنند. هر یک از فعالیتهای کلیدی ذکر شده در این دسته، توسط یک سیستم طراحی شده و نیروی انسانی مشخص شده با شرح وظایف معین، به طور روتین انجام میشوند.
شباهتی که دو دسته بالا به یکدیگر دارند این است که؛ هر دو میتوانند روزانه کسب درآمد خود را داشته باشند. با این تفاوت که دسته اول، هیچ گاه توسعه پیدا نمیکند و هیچ شعبه یا قسمت دیگری را نمیتوانند به مجموعه خود اضافه کند. این گونه مشاغل قدیمی به مرور و با گذشت زمان، کمرنگتر خواهند شد.
مثال بارز این اتفاق دقیقاً آژانسهایی است که به واسطهی روی کار آمدن اسنپ و تپسی، کساد شدند و یا بعضاً به طور کامل از بین رفتند. از طرفی دیگر، فروشگاههای سیستمسازی شدهی دسته دوم، روز به روز گسترش پیدا کرده و به تعداد شعبههایشان اضافه میشود.

ولی در مقابلش صاحبین سوپر مارکت های دسته دوم، برای هر کدوم از این فعالیت های کلیدی یک سیستم و روتین طراحی کردند و برای این سیستم نیروی انسانی با شرح وظایف مشخص تعریف کردند.
سوپر مارکت های دسته اول شاید بتونند خرج روزمره خودشونو در بیارن ولی هیچوقت توسعه پیدا نمیکنند و هیچ شعبه یا کار دیگه ای نمیتونند اضافه کنند و جزو مشاغل قدیمی حساب میشن و به زودی به واسطه فروشگاه ها و هایپرهای بزرگتر نابود میشن. دقیقا مشابه آژانس هایی که به واسطه اسنپ و تپسی این اتفاق براشون افتاد.
تهیه کتاب راهنمای کسب و کار برای سیستمسازی
هر اقدامی که شما برای کسب و کارتان انجام میدهید؛ باید به صورت نوشتاری در اختیار تمامی پرسنل قرار بگیرد. نوشتن جزئیات در این کتاب راهنما، امری مهم تلقی میشود که میتواند نقشهی راه خوبی برای کارکنان و ارباب رجوعان باشد. تمامی گفتگوها و برخوردهای لازم با مشتریان باید در این کتاب درج شود. این عمل، وقت و انرژی مدیران کسب و کار را برای برنامهریزی و تمرکز بر توسعه در آینده ذخیره میکند. این اقدام، علاوه بر تمامی مزیتها میتواند امضای خلاقانهای از کسب و کار شما در معرفی به بازار کار باشد.

نقش نرمافزارها در سیستمسازی کسب و کار
امروزه نرمافزارهای مختلف در این زمینه طراحی و برنامهریزی شده است؛ که ابزار مناسبی برای سیستمسازی کسب و کار هستند. به عنوان مثال نرمافزار CRM یکی از نرمافزارهای سیستمسازی است که امکانات مختلفی از تهیه چارتهای سازمانی گرفته تا گزارشساز پیشرفته تحلیل فرآیندهای سیستمی را به طور دقیق در اختیار صاحبین کسب و کار قرار میدهد.

جمعبندی
همان طور که گفته شد هر فرد برای به دست آوردن درآمد، باید در یکی از چهار مرحلهی اصلی کسب درآمد با شرح مسئولیتهای معین فعالیت کند. معمولاً افراد از مرحله کارمندی شروع و به تدریج با توسعهی کاری و فردی، خود را به مراحل بالاتر میرسانند و گاها خود یک بیزینس را طراحی و سیستمسازی میکنند.
طراحی و سیستمسازی یک کسب و کار نیاز به سرمایه و نیروی انسانی فعالی دارد تا بیزینس بتواند در طی یک روتین سیستماتیک، به فعالیت خود ادامه دهد. سیستمسازی این امکان را به صاحبین کسب و کارها میدهد تا همواره بتوانند بیزینس خود را توسعه داده و به پیشرفتها و اهداف آرمانی خود روز به روز نزدیکتر شود.
در دورههای مدیریت کسب و کار در مورد سیستمسازی به طور کامل آموزشهای لازم داده شده است. شما میتوانید با مراجعه به این دوره، آموزش سیستمسازی و دیگر آموزشهای مورد نیاز خود را تهیه کنید.